1 Boy (6 Metre) Profil Ağırlığı Nasıl Hesaplanır?

Kutu profil projelerinde doğru malzeme miktarı ve toplam ağırlık hesaplaması yapmak, hem bütçe planlaması hem de lojistik organizasyon açısından hayati öneme sahiptir. Türkiye’de standart olarak üretilen 1 boy profil 6 metre uzunluğundadır ve tüm hesaplamalar bu boy üzerinden yapılır. Bu rehberde, 1 boy profil ağırlığının nasıl hesaplandığını, farklı ölçüler için pratik örnekleri ve proje bazlı toplam ağırlık hesaplama yöntemlerini detaylı olarak inceleyeceğiz.

Standart Boy Uzunlukları ve Tanımlamalar

Kutu profil sektöründe “1 boy” terimi, profilin standart üretim uzunluğunu ifade eder. Türkiye’de ve birçok ülkede 1 boy kutu profil 6 metre olarak kabul edilir ve fabrikalardan bu uzunlukta sevk edilir. Bu standardizasyon, hem üretim verimliliğini artırır hem de nakliye ve depolama süreçlerini kolaylaştırır.

Kutu Profil Boy Uzunluğu Standartları:

Standart Boy: 6 metre (en yaygın kullanım)
Kısa Boylar: 3 metre, 4 metre, 5 metre (özel kesim veya perakende satış)
Orta Boylar: 8 metre, 10 metre (özel sipariş)
Uzun Boylar: 12 metre, 13 metre, 16 metre (endüstriyel projeler için özel üretim)

Standart 6 Metre Boy Tercih Edilme Nedenleri:

Üretim Standardı: Haddeleme makinelerinin optimum çalışma uzunluğu 6 metredir.
Nakliye Kolaylığı: Standart kamyon kasası uzunlukları 6-12 metre arasında olduğundan taşıma ekonomiktir.
Atık Minimizasyonu: Çoğu proje kesiminde 6 metre boy, minimum fire oranı sağlar.
Depolama Avantajı: Depo ve stok alanlarında 6 metre boy standart raf sistemlerine uygundur.
Uluslararası Standart: EN 10219 ve benzeri standartlarda 6 metre temel boy olarak belirtilir.

Özel Boy Üretim Koşulları:

12 metre ve üzeri boylar için minimum sipariş miktarı genellikle 5-10 ton arasındadır.
Özel boy üretimlerde fiyata %10-20 arası ek maliyet yansır.
4-5 metre gibi kısa boylar genellikle fabrikada 6 metreden kesilerek temin edilir.
Bazı üreticiler stokta 8 metre ve 10 metre boyları da hazır bulundurur.

Temel Hesaplama Formülü ve Adım Adım Uygulama

1 boy (6 metre) profil ağırlığını hesaplamak için öncelikle profilin birim ağırlığını (kg/m) bilmek gerekir. Birim ağırlık belirlendikten sonra boy uzunluğu ile çarpılarak toplam ağırlık bulunur.

1 Boy Ağırlık Hesaplama Formülü:

Toplam Ağırlık (kg) = Birim Ağırlık (kg/m) × 6 metre

Adım 1: Birim Ağırlığı Belirleme

Profilin birim ağırlığı, aşağıdaki formüllerle hesaplanır:

Kare Profil: Ağırlık (kg/m) = [(Kenar × 4) – (4 × Et)] × Et × 0.00785

Dikdörtgen Profil: Ağırlık (kg/m) = [(Genişlik + Yükseklik) × 2 – (4 × Et)] × Et × 0.00785

Adım 2: Boy Uzunluğu ile Çarpma

Bulunan birim ağırlık değeri 6 ile çarpılarak 1 boy ağırlık hesaplanır.

Pratik Hesaplama Örneği – 40x40x2 mm:

Birim ağırlık hesabı:
- [(40 × 4) – (4 × 2)] × 2 × 0.00785
- [160 – 8] × 2 × 0.00785
- 152 × 2 × 0.00785 = 2.38 kg/m
1 Boy ağırlık:
- 2.38 × 6 = 14.28 kg

Pratik Hesaplama Örneği – 50x100x3 mm:

Birim ağırlık hesabı:
- [(50 + 100) × 2 – (4 × 3)] × 3 × 0.00785
- [300 – 12] × 3 × 0.00785
- 288 × 3 × 0.00785 = 6.78 kg/m
1 Boy ağırlık:
- 6.78 × 6 = 40.68 kg

Popüler Ölçülerde 1 Boy Ağırlık Tablosu

Yaygın kullanılan kutu profil ölçülerinin 1 boy (6 metre) ağırlıkları, hızlı referans için aşağıdaki tabloda sunulmuştur. Bu tabloda aynı zamanda 1 ton kaç boy tutacağı bilgisi de verilmiştir.

Kare Profil 1 Boy Ağırlık Cetveli:

Profil Ölçüsü	Et Kalınlığı	Birim Ağırlık (kg/m)	1 Boy Ağırlık	10 Boy	1 Ton Kaç Boy
20×20 mm	1.5 mm	0.86	5.16 kg	51.6 kg	194 boy
25×25 mm	1.5 mm	1.09	6.54 kg	65.4 kg	153 boy
30×30 mm	2.0 mm	1.76	10.56 kg	105.6 kg	95 boy
40×40 mm	1.5 mm	1.81	10.86 kg	108.6 kg	92 boy
40×40 mm	2.0 mm	2.38	14.28 kg	142.8 kg	70 boy
40×40 mm	2.5 mm	2.93	17.58 kg	175.8 kg	57 boy
40×40 mm	3.0 mm	3.47	20.82 kg	208.2 kg	48 boy
50×50 mm	2.0 mm	2.99	17.94 kg	179.4 kg	56 boy
50×50 mm	2.5 mm	3.69	22.14 kg	221.4 kg	45 boy
50×50 mm	3.0 mm	4.38	26.28 kg	262.8 kg	38 boy
60×60 mm	2.5 mm	4.45	26.70 kg	267.0 kg	37 boy
70×70 mm	3.0 mm	6.18	37.08 kg	370.8 kg	27 boy
80×80 mm	2.5 mm	5.97	35.82 kg	358.2 kg	28 boy
80×80 mm	3.0 mm	7.09	42.54 kg	425.4 kg	24 boy
100×100 mm	3.0 mm	8.91	53.46 kg	534.6 kg	19 boy
100×100 mm	4.0 mm	11.74	70.44 kg	704.4 kg	14 boy

Dikdörtgen Profil 1 Boy Ağırlık Cetveli:

Profil Ölçüsü	Et Kalınlığı	Birim Ağırlık (kg/m)	1 Boy Ağırlık	10 Boy	1 Ton Kaç Boy
20×40 mm	1.5 mm	1.32	7.92 kg	79.2 kg	126 boy
30×50 mm	2.0 mm	2.37	14.22 kg	142.2 kg	70 boy
40×60 mm	2.0 mm	3.01	18.06 kg	180.6 kg	55 boy
40×60 mm	2.5 mm	3.72	22.32 kg	223.2 kg	45 boy
40×80 mm	2.0 mm	3.63	21.78 kg	217.8 kg	46 boy
50×70 mm	2.5 mm	4.51	27.06 kg	270.6 kg	37 boy
50×100 mm	2.5 mm	5.64	33.84 kg	338.4 kg	30 boy
50×100 mm	3.0 mm	6.71	40.26 kg	402.6 kg	25 boy
60×80 mm	2.5 mm	5.27	31.62 kg	316.2 kg	32 boy
60×100 mm	2.5 mm	6.03	36.18 kg	361.8 kg	28 boy
60×120 mm	3.0 mm	8.09	48.54 kg	485.4 kg	21 boy
80×120 mm	3.0 mm	9.00	54.00 kg	540.0 kg	19 boy
80×120 mm	4.0 mm	11.87	71.22 kg	712.2 kg	14 boy
100×150 mm	4.0 mm	14.86	89.16 kg	891.6 kg	11 boy

Proje Bazlı Toplam Ağırlık Hesaplama

Bir inşaat veya imalat projesinde birden fazla farklı profil ölçüsü kullanılabilir. Bu durumda toplam malzeme ağırlığını hesaplamak için her profil türünün adet ve ağırlık bilgilerini ayrı ayrı hesaplayıp toplamak gerekir.

Küçük Ölçekli Mobilya Projesi Örneği:

Bir mobilya atölyesi için gerekli malzemeler:

40x40x2 mm profil: 30 boy
30x30x1.5 mm profil: 20 boy
20x40x1.5 mm profil: 15 boy

Hesaplama:

40x40x2 mm: 30 × 14.28 kg = 428.4 kg
30x30x1.5 mm: 20 × 7.92 kg = 158.4 kg
20x40x1.5 mm: 15 × 7.92 kg = 118.8 kg
Toplam: 705.6 kg (yaklaşık 0.71 ton)

Orta Ölçekli İnşaat Projesi Örneği:

Bir hangar çatı sistemi için:

80x80x3 mm ana kirişler: 150 boy
60x60x2.5 mm ara kirişler: 200 boy
50x50x2 mm bağlantı elemanları: 100 boy

Hesaplama:

80x80x3 mm: 150 × 42.54 kg = 6.381 kg
60x60x2.5 mm: 200 × 26.70 kg = 5.340 kg
50x50x2 mm: 100 × 17.94 kg = 1.794 kg
Toplam: 13.515 kg (13.5 ton)

Karma Kullanım Projesi – Endüstriyel Tesis:

100x100x4 mm kolonlar: 80 boy
80x120x3 mm kirişler: 120 boy
60x80x2.5 mm çaprazlar: 150 boy
40x60x2 mm tali elemanlar: 200 boy

Hesaplama:

100x100x4 mm: 80 × 70.44 kg = 5.635 kg
80x120x3 mm: 120 × 54.00 kg = 6.480 kg
60x80x2.5 mm: 150 × 31.62 kg = 4.743 kg
40x60x2 mm: 200 × 18.06 kg = 3.612 kg
Toplam: 20.470 kg (20.5 ton)

Farklı Boy Uzunluklarında Ağırlık Dönüşümleri

Projelerde bazen standart 6 metre dışında farklı boy uzunluklarına ihtiyaç duyulur. 3 metre, 4 metre veya 5 metre gibi özel kesimli profillerin ağırlık hesaplamaları da benzer yöntemle yapılır.

Boy Dönüşüm Formülü:

İstenilen Boy Ağırlık = Birim Ağırlık (kg/m) × Boy Uzunluğu (m)

40x40x2 mm Profil – Farklı Boylar:

Boy Uzunluğu	Hesaplama	Toplam Ağırlık
3 metre	2.38 × 3	7.14 kg
4 metre	2.38 × 4	9.52 kg
5 metre	2.38 × 5	11.90 kg
6 metre	2.38 × 6	14.28 kg
8 metre	2.38 × 8	19.04 kg
10 metre	2.38 × 10	23.80 kg
12 metre	2.38 × 12	28.56 kg

50x100x3 mm Profil – Farklı Boylar:

Boy Uzunluğu	Hesaplama	Toplam Ağırlık
3 metre	6.71 × 3	20.13 kg
4 metre	6.71 × 4	26.84 kg
5 metre	6.71 × 5	33.55 kg
6 metre	6.71 × 6	40.26 kg
8 metre	6.71 × 8	53.68 kg
12 metre	6.71 × 12	80.52 kg

Özel Boy Kesim İçin Önemli Notlar:

6 metreden daha kısa boylar genellikle fabrikada kesilerek temin edilir, ek kesim ücreti talep edilebilir.
3-4-5 metre gibi kısa boyların fiyatı, 6 metre boyun oransal bölümünden %5-10 daha pahalı olabilir.
Özel kesimde tolerans genellikle ±5 mm’dir.
Kesim işçiliği için genellikle kesim başına 5-10 TL ücret alınır.

Nakliye ve Lojistik Planlaması

1 boy profil ağırlık hesaplamaları, nakliye planlaması ve lojistik organizasyonu için de kritik öneme sahiptir. Doğru ağırlık hesabı yapılmadan yapılan taşıma planlamaları, yetersiz araç kapasitesi veya gereksiz nakliye maliyetlerine yol açabilir.

Kamyon Yük Kapasitesi Planlaması:

Standart kamyon türleri ve taşıma kapasiteleri:

Kamyonet (Pickup): 1-1.5 ton kapasiteli, kısa mesafe ve küçük miktarlar için
Orta Boy Kamyon: 5-7 ton kapasiteli, şehir içi teslimatlar için
Standart Kamyon: 15-18 ton kapasiteli, genel teslimatlar için
Tır (Çekici+Dorse): 24-25 ton kapasiteli, büyük miktarlar için

40x40x2 mm Profil Nakliye Örneği:

1 boy ağırlık: 14.28 kg

1 ton için: 1000 ÷ 14.28 = 70 boy (420 metre)
5 ton için: 350 boy (2.100 metre)
10 ton için: 700 boy (4.200 metre)
25 ton için: 1.750 boy (10.500 metre)

80x80x3 mm Profil Nakliye Örneği:

1 boy ağırlık: 42.54 kg

1 ton için: 1000 ÷ 42.54 = 24 boy (144 metre)
5 ton için: 120 boy (720 metre)
10 ton için: 235 boy (1.410 metre)
25 ton için: 588 boy (3.528 metre)

Yükleme ve İstifle İlgili Önemli Notlar:

Profiller palet üzerinde veya yatay istifle taşınmalıdır.
Maksimum istif yüksekliği 2 metre ile sınırlı tutulmalıdır.
Boyalı profillerde sürtünme hasarını önlemek için ara koruyucular kullanılmalıdır.
Yükleme ve boşaltma için forklift veya vinç gereklidir.
Uzun mesafe nakliyede profillerin kaymasını önlemek için bağlantı şeritleri kullanılmalıdır.

Bu kapsamlı hesaplama rehberi sayesinde, herhangi bir kutu profil projesinde 1 boy ağırlık hesaplamalarını doğru yapabilir, malzeme siparişlerinizi optimize edebilir ve nakliye planlamanızı hassas bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz.

Standart Boy Uzunlukları ve Tanımlamalar

Temel Hesaplama Formülü ve Adım Adım Uygulama

Popüler Ölçülerde 1 Boy Ağırlık Tablosu

Proje Bazlı Toplam Ağırlık Hesaplama

Farklı Boy Uzunluklarında Ağırlık Dönüşümleri

Nakliye ve Lojistik Planlaması

Benzer Yazılar

Yorum Yap