Güncel St37 (S235JR) Sac Plaka: Fiyatları, Özellikleri

Çelik endüstrisinin isimsiz kahramanı olarak nitelendirilebilecek olan St37 sac plaka, on yıllardır sayısız mühendislik projesinin temelini oluşturmuştur. Genel amaçlı yapısal uygulamalar için adeta bir endüstri standardı haline gelen bu malzeme, güvenilirliği ve ekonomikliği ile öne çıkar. Ancak gelişen standartlar ve teknolojilerle birlikte, bu tanıdık ismin arkasındaki teknik detayları ve günümüzdeki karşılığını bilmek, doğru malzeme seçimi için her zamankinden daha kritik hale gelmiştir.

Bu kapsamlı analizde, St37 sac plakanın ne olduğundan başlayarak, modern standartlardaki karşılığı olan S235JR kalitesinin teknik şifrelerini çözecek, malzemenin kimyasal ve mekanik özelliklerini, geniş kullanım alanlarını, piyasa dinamiklerini ve en önemlisi güncel fiyatları ile detaylı ağırlık tablolarını derinlemesine inceleyeceğiz.

St37 ve S235JR: İsimlerin Arkasındaki Standartlar

Piyasada “St37 sac” terimi hala yaygın olarak kullanılsa da, bu aslında eski bir Alman standardı olan DIN 17100‘e ait bir isimlendirmeydi. Bu standartta “St”, Almanca Stahl (Çelik) kelimesini, “37” ise malzemenin minimum çekme dayanımını (kgf/mm² cinsinden yaklaşık değeri) ifade ediyordu.

Ancak Avrupa Birliği’nin teknik standartları uyumlaştırma çalışmaları kapsamında, yapı çelikleri artık EN 10025-2 standardına göre sınıflandırılmaktadır. Bu yeni ve güncel standarda göre St37 kalitesinin resmi karşılığı S235JR‘dir. Profesyonel projelerde, teknik şartnamelerde ve malzeme sertifikalarında bu yeni isimlendirme kullanılır.

S235JR Kodunun Anlamı:

• S: Malzemenin “Yapısal Çelik” (Structural Steel) olduğunu belirtir.
• 235: Bu rakam, malzemenin en kritik mekanik değerlerinden biri olan minimum akma dayanımını (yield strength) Megapaskal (MPa) cinsinden ifade eder. Akma dayanımı, çeliğin kalıcı deformasyona uğramadan taşıyabileceği maksimum gerilmedir. Bu, mühendisler için malzemenin güvenli yük taşıma kapasitesini belirleyen en önemli değerdir.
• JR: Bu harf grubu, malzemenin darbe dayanımını, yani tokluğunu belirtir. “JR”, malzemenin oda sıcaklığında (20°C) 27 Joule’lük bir darbe enerjisi testini karşıladığını garanti eder. Bu özellik, malzemenin gevrek bir şekilde kırılarak aniden göçmesini önler ve ona sünek bir davranış kazandırır.

St37 (S235JR) Sac Plakanın Üretim Süreci

St37/S235JR kalitesindeki saclar, ezici bir çoğunlukla sıcak haddeleme (hot rolling) yöntemiyle üretilir. Bu süreçte, devasa çelik kütükler (slablar) yaklaşık 1000-1200°C gibi yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılır. Bu sıcaklık, çeliğin yeniden kristalleşme sıcaklığının üzerindedir ve malzemenin çok daha kolay şekillendirilmesini sağlar. Kızgın haldeki çelik kütük, istenen kalınlığa ulaşana kadar devasa merdane setleri arasından tekrar tekrar geçirilir. Bu işlemin bir sonucu olarak, sacın yüzeyi hava ile temas ettiğinde ince bir oksit tabakası oluşur. “Tufal” (mill scale) adı verilen bu koyu renkli, pürüzlü katman, sacın “siyah sac” olarak da anılmasının sebebidir.

Detaylı Teknik Özellikler ve Avantajlar

S235JR kalitesini endüstrinin vazgeçilmezi yapan temel özellikler, kimyasal bileşimi ve bunun sonucunda ortaya çıkan mekanik davranışlarıdır.

• Kimyasal Bileşim: Bu çeliğin en belirgin özelliği düşük karbon (%C) oranına sahip olmasıdır (genellikle %0.17’nin altında). Karbon, çeliğin sertliğini ve mukavemetini artırır ancak kaynak kabiliyetini düşürür. Düşük karbon içeriği, S235JR’nin mükemmel kaynaklanabilirliğinin anahtarıdır. Manganez (%Mn) ise mukavemeti ve sertleşebilirliği artırmak için kontrollü miktarlarda eklenir.
• Mekanik Özellikler ve İşlenebilirlik:
  • Mükemmel Kaynak Kabiliyeti: Düşük karbon eşdeğeri sayesinde, standart ark kaynağı (MMA), gazaltı kaynağı (MIG/MAG) gibi yaygın yöntemlerle ön ısıtma veya özel elektrotlara ihtiyaç duyulmadan kolayca kaynaklanabilir. Bu, imalat süreçlerinde büyük bir zaman ve maliyet avantajı sağlar.
  • Üstün Şekillendirilebilirlik: S235JR, yüksek sünekliğe sahip bir malzemedir. Bu, malzemenin kopmadan önce önemli ölçüde esneyebilmesi ve şekil değiştirebilmesi anlamına gelir. Bu sayede soğuk bükme, presleme ve sıvama gibi şekillendirme operasyonlarına son derece uygundur.
  • Kolay İşlenebilirlik: Malzemenin göreceli yumuşaklığı, testere ile kesme, plazma, lazer veya oksijenle kesim ve matkapla delme gibi işlemleri kolaylaştırır. Takım aşınması daha azdır ve işlem hızları daha yüksektir.
  • Ekonomiklik: Alaşımsız bir çelik olması ve basit üretim süreci, S235JR’yi piyasadaki en uygun fiyatlı yapı çeliklerinden biri yapar.

Geniş Kullanım Alanları ve Sektörel Örnekler

St37 (S235JR) sac plakanın yeterli mukavemeti ve mükemmel işlenebilirliği, onu yüksek gerilim veya özel aşınma direnci gerektirmeyen hemen hemen her alanda kullanılabilir kılar:

• İnşaat ve Yapı Sektörü: Hafif ve orta ağırlıktaki çelik konstrüksiyon binaların ana taşıyıcıları, endüstriyel tesislerin yürüme platformları, merdiven basamakları ve korkulukları, cephe altı karkas sistemleri, temel ankraj plakaları.
• Makine İmalatı: Yüksek strese maruz kalmayan makine gövdeleri ve şaseleri, koruma kapakları ve muhafazaları, konveyör sistemlerinin iskeletleri, montaj plakaları ve destek braketleri.
• Otomotiv ve Yan Sanayi: Kamyon, treyler ve dorse şaselerinin ana ve ara traversleri, kasa taban plakaları, çeşitli bağlantı elemanları.
• Gemi İnşa: Gemilerin yüksek mukavemet gerektirmeyen yaşam mahalli gibi iç bölmelerinde, güverte kaplamalarında ve çeşitli donanım parçalarında.

St37 (S235JR) Sac Fiyat ve Ağırlık Tablosu

Proje maliyetinin doğru hesaplanabilmesi için sac plaka ağırlığının bilinmesi zorunludur. Ağırlık, standart formül ile kolayca hesaplanabilir:

Ağırlık (kg) = Kalınlık (mm) x Genişlik (m) x Uzunluk (m) x 7,85 (Yoğunluk)

Aşağıdaki tablo, St37 (S235JR) kalitesindeki sıcak haddelenmiş sac plakalar için 1500×6000 mm standart ebadındaki teorik ağırlıkları ve güncel piyasa koşullarına göre oluşturulmuş örnek fiyat aralıklarını göstermektedir.

Önemli Not: Tablodaki fiyatlar referans amaçlıdır. Çelik fiyatları, hammadde maliyetleri ve döviz kuruna bağlı olarak anlık değişebilir. Güncel fiyatlar için mutlaka satıcı firmadan teklif alınız.

Sonuç olarak, St37 (S235JR) sac plaka, öngörülebilir performansı, çok yönlü kullanım imkanı ve maliyet etkinliği ile mühendislik projelerinin temel taşı olmaya devam etmektedir. Projelerinizde kalite ve güvenceyi sağlamak adına, malzeme alımı yaparken güncel standart olan S235JR adını kullanmanız ve üretici test sertifikalarını (MTC) talep etmeniz en doğru yaklaşım olacaktır.