Köşebent Ağırlık Hesaplama
Köşebent ağırlık hesaplama, inşaat ve imalat projelerinde malzeme siparişi, maliyet hesaplaması ve yük taşıma kapasitesi planlaması için vazgeçilmez bir işlemdir. Doğru ağırlık hesaplaması yapmak, hem bütçe yönetiminde hem de lojistik planlamada hata payını minimize eder. Köşebent profiller, L şeklindeki kesitleriyle çeşitli yapısal uygulamalarda yaygın kullanılır ve eşit kenarlı veya eşit olmayan kenarlı olmak üzere iki ana gruba ayrılır. Bu rehberde, köşebent ağırlığını hesaplamak için kullanılan formülleri, detaylı ağırlık cetvellerini ve pratik hesaplama örneklerini bulacaksınız.
Köşebent Ağırlık Hesaplama Formülü
Köşebent ağırlığını hesaplamak için temel olarak profil boyutları, et kalınlığı, uzunluk ve malzeme yoğunluğu bilgilerine ihtiyaç vardır. Çelik köşebentler için standart yoğunluk değeri 7.85 g/cm³ (7850 kg/m³) olarak kabul edilir.
Eşit Kenarlı Köşebent Ağırlık Formülü:
Ağırlık (kg/m) = [(2 × Kenar Uzunluğu) – Et Kalınlığı] × Et Kalınlığı × 0.00785
Parametreler:
-
Kenar Uzunluğu (a): Köşebentin kenar ölçüsü (mm cinsinden)
-
Et Kalınlığı (t): Profil duvar kalınlığı (mm cinsinden)
-
0.00785: Çelik yoğunluk sabiti (7.85 g/cm³’ten türetilmiştir)
-
Sonuç: Kilogram/metre (kg/m) birim ağırlık
Pratik Hesaplama Örneği – 50x50x5 mm:
50x50x5 mm eşit kenarlı köşebent için hesaplama:
-
Ağırlık = [(2 × 50) – 5] × 5 × 0.00785
-
Ağırlık = [100 – 5] × 5 × 0.00785
-
Ağırlık = 95 × 5 × 0.00785
-
Ağırlık = 3.73 kg/m
6 Metre Boy Ağırlık: 3.73 × 6 = 22.38 kg
Eşit Olmayan Kenarlı Köşebent Formülü:
Ağırlık (kg/m) = [(Kenar1 + Kenar2) – Et Kalınlığı] × Et Kalınlığı × 0.00785
Pratik Hesaplama Örneği – 50x75x6 mm:
50x75x6 mm eşit olmayan kenarlı köşebent için:
-
Ağırlık = [(50 + 75) – 6] × 6 × 0.00785
-
Ağırlık = [125 – 6] × 6 × 0.00785
-
Ağırlık = 119 × 6 × 0.00785
-
Ağırlık = 5.61 kg/m
6 Metre Boy Ağırlık: 5.61 × 6 = 33.66 kg
Eşit Kenarlı Köşebent Ağırlık Cetveli
Sık kullanılan eşit kenarlı köşebent ölçüleri için standart ağırlık değerleri aşağıdaki tabloda listelenmiştir. Bu cetvel, hızlı hesaplama yapmanızı ve malzeme sipariş miktarlarını belirlemenizi kolaylaştırır.
Küçük ve Orta Ölçüler (20mm – 60mm):
| Ölçü (mm) | Et Kalınlığı | Ağırlık (kg/m) | 6m Ağırlık | 1 Ton Kaç Boy |
|---|---|---|---|---|
| 20×20 | 3 | 0.88 | 5.28 kg | 189 boy |
| 20×20 | 4 | 1.14 | 6.84 kg | 146 boy |
| 25×25 | 3 | 1.12 | 6.72 kg | 149 boy |
| 25×25 | 4 | 1.45 | 8.70 kg | 115 boy |
| 25×25 | 5 | 1.77 | 10.62 kg | 94 boy |
| 30×30 | 3 | 1.36 | 8.16 kg | 123 boy |
| 30×30 | 4 | 1.76 | 10.56 kg | 95 boy |
| 30×30 | 5 | 2.18 | 13.08 kg | 76 boy |
| 40×40 | 3 | 1.84 | 11.04 kg | 91 boy |
| 40×40 | 4 | 2.42 | 14.52 kg | 69 boy |
| 40×40 | 5 | 2.97 | 17.82 kg | 56 boy |
| 40×40 | 6 | 3.52 | 21.12 kg | 47 boy |
| 50×50 | 3 | 2.33 | 13.98 kg | 72 boy |
| 50×50 | 4 | 3.06 | 18.36 kg | 54 boy |
| 50×50 | 5 | 3.77 | 22.62 kg | 44 boy |
| 50×50 | 6 | 4.47 | 26.82 kg | 37 boy |
| 60×60 | 4 | 3.70 | 22.20 kg | 45 boy |
| 60×60 | 5 | 4.57 | 27.42 kg | 36 boy |
| 60×60 | 6 | 5.42 | 32.52 kg | 31 boy |
| 60×60 | 7 | 6.26 | 37.56 kg | 27 boy |
Büyük Ölçüler (70mm – 120mm):
| Ölçü (mm) | Et Kalınlığı | Ağırlık (kg/m) | 6m Ağırlık | 1 Ton Kaç Boy |
|---|---|---|---|---|
| 70×70 | 5 | 5.37 | 32.22 kg | 31 boy |
| 70×70 | 6 | 6.38 | 38.28 kg | 26 boy |
| 70×70 | 7 | 7.38 | 44.28 kg | 23 boy |
| 70×70 | 8 | 8.36 | 50.16 kg | 20 boy |
| 80×80 | 6 | 7.34 | 44.04 kg | 23 boy |
| 80×80 | 7 | 8.49 | 50.94 kg | 20 boy |
| 80×80 | 8 | 9.63 | 57.78 kg | 17 boy |
| 80×80 | 10 | 11.9 | 71.40 kg | 14 boy |
| 90×90 | 6 | 8.30 | 49.80 kg | 20 boy |
| 90×90 | 8 | 10.9 | 65.40 kg | 15 boy |
| 90×90 | 10 | 13.4 | 80.40 kg | 12 boy |
| 100×100 | 8 | 12.2 | 73.20 kg | 14 boy |
| 100×100 | 10 | 15.0 | 90.00 kg | 11 boy |
| 100×100 | 12 | 17.8 | 106.80 kg | 9 boy |
| 120×120 | 10 | 18.2 | 109.20 kg | 9 boy |
| 120×120 | 12 | 21.6 | 129.60 kg | 8 boy |
Endüstriyel Büyük Ölçüler (150mm – 200mm):
| Ölçü (mm) | Et Kalınlığı | Ağırlık (kg/m) | 6m Ağırlık | 1 Ton Kaç Boy |
|---|---|---|---|---|
| 150×150 | 12 | 27.3 | 163.80 kg | 6 boy |
| 150×150 | 15 | 33.8 | 202.80 kg | 5 boy |
| 150×150 | 18 | 40.1 | 240.60 kg | 4 boy |
| 200×200 | 16 | 48.5 | 291.00 kg | 3 boy |
| 200×200 | 20 | 59.9 | 359.40 kg | 3 boy |
| 200×200 | 24 | 71.1 | 426.60 kg | 2 boy |
Eşit Olmayan Kenarlı Köşebent Ağırlık Tablosu
Eşit olmayan kenarlı köşebentler, farklı kenar uzunluklarına sahip olup özel uygulamalarda tercih edilir. Bu profiller, bir yönde daha fazla mukavemet gerektiren yapılarda kullanılır.
Yaygın Eşit Olmayan Kenarlı Köşebent Ağırlıkları:
| Ölçü (mm) | Et Kalınlığı | Ağırlık (kg/m) | 6m Ağırlık | Kullanım Alanı |
|---|---|---|---|---|
| 40×60 | 5 | 3.85 | 23.10 kg | Hafif yapılar |
| 50×65 | 6 | 5.24 | 31.44 kg | Raf sistemleri |
| 50×75 | 6 | 5.61 | 33.66 kg | Takviye elemanları |
| 60×80 | 6 | 6.36 | 38.16 kg | Kiriş uygulamaları |
| 60×90 | 7 | 7.90 | 47.40 kg | Çelik yapılar |
| 65×130 | 9 | 13.4 | 80.40 kg | Ağır yük taşıma |
| 75×100 | 8 | 10.5 | 63.00 kg | Endüstriyel yapılar |
| 80×120 | 10 | 15.1 | 90.60 kg | Köprü elemanları |
| 100×150 | 12 | 22.8 | 136.80 kg | Büyük açıklıklar |
| 120×200 | 15 | 37.1 | 222.60 kg | Özel yapılar |
Eşit olmayan kenarlı köşebentlerde, uzun kenar yönünde daha yüksek mukavemet sağlanır ve bu durum belirli yük yönlerinde avantaj yaratır.
Farklı Malzemeler İçin Ağırlık Hesaplaması
Köşebentler sadece çelikten değil, alüminyum ve paslanmaz çelik gibi farklı malzemelerden de üretilebilir. Her malzemenin farklı yoğunluğu olduğundan ağırlık hesaplamalarında kullanılan sabit değer değişir.
Malzeme Yoğunlukları ve Hesaplama Sabitleri:
| Malzeme | Yoğunluk (kg/m³) | Hesaplama Sabiti | Çeliğe Göre Oran |
|---|---|---|---|
| Çelik (ST37) | 7850 | 0.00785 | 1.00 (baz) |
| Alüminyum | 2700 | 0.00270 | 0.34 (1/3 kadar hafif) |
| Paslanmaz 304 | 8000 | 0.00800 | 1.02 |
| Paslanmaz 316L | 8000 | 0.00800 | 1.02 |
| Bakır | 8960 | 0.00896 | 1.14 |
Alüminyum Köşebent Hesaplama Örneği:
50x50x5 mm alüminyum köşebent için:
-
Ağırlık = [(2 × 50) – 5] × 5 × 0.00270
-
Ağırlık = 95 × 5 × 0.00270
-
Ağırlık = 1.28 kg/m (çelik profilin 1/3’ü kadar hafif)
Paslanmaz Köşebent Hesaplama Örneği:
50x50x5 mm paslanmaz 304 köşebent için:
-
Ağırlık = [(2 × 50) – 5] × 5 × 0.00800
-
Ağırlık = 95 × 5 × 0.00800
-
Ağırlık = 3.80 kg/m (çelik profilden %2 daha ağır)
Alüminyum köşebentler hafiflik gerektiren uygulamalarda (havacılık, otomotiv, taşınabilir yapılar) tercih edilirken, paslanmaz köşebentler korozyon direnci kritik olan ortamlarda (gıda, kimya, deniz) kullanılır.
Proje Bazlı Toplam Ağırlık Hesaplama
Bir inşaat veya imalat projesinde kullanılacak toplam köşebent ağırlığını hesaplamak, malzeme siparişi ve maliyet planlaması için önemlidir.
Hesaplama Adımları:
-
Proje toplam metrajını belirleyin
-
Birim ağırlık ile çarpın (kg/m)
-
Fire oranı ekleyin (%3-5)
-
Toplam ağırlığı bulun
Örnek 1: Raf Sistemi Projesi
Endüstriyel raf sistemi için gerekli:
-
50x50x5 mm köşebent: 120 metre
-
Birim ağırlık: 3.77 kg/m
-
Toplam: 120 × 3.77 = 452 kg
-
Fire ile (%5): 452 × 1.05 = 475 kg
Örnek 2: Çelik Çatı Projesi
100 m² çatı için:
-
80x80x8 mm ana kirişler: 80 metre
-
60x60x6 mm ara elemanlar: 150 metre
-
50x50x5 mm bağlantılar: 100 metre
Hesaplama:
-
80x80x8: 80 × 9.63 = 770 kg
-
60x60x6: 150 × 5.42 = 813 kg
-
50x50x5: 100 × 3.77 = 377 kg
-
Toplam: 1.960 kg (1.96 ton)
-
Fire ile: 2.06 ton
Örnek 3: Çit Yapımı
50 metre çit için:
-
40x40x4 mm dikey direkler: 100 metre
-
30x30x3 mm yatay çıtalar: 150 metre
Hesaplama:
-
40x40x4: 100 × 2.42 = 242 kg
-
30x30x3: 150 × 1.36 = 204 kg
-
Toplam: 446 kg
-
Fire ile (%3): 460 kg
Bu detaylı rehber sayesinde, herhangi bir köşebent projesinde doğru ağırlık hesaplamaları yapabilir, malzeme siparişlerinizi optimize edebilir ve bütçe planlamanızı hassas bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Doğru hesaplama, hem maliyetleri düşürür hem de lojistik süreçleri kolaylaştırır.
Benzer Yazılar
Yorum Yap
Yorumunuz onaylandıktan sonra yayımlanacaktır. Lütfen argo içermeyen yorumlar gönderin.